Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κλίμα της Ευρώπης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάρτης της Ευρώπης σύμφωνα με τη κλιματική ταξινόμηση των Κέππεν-Γκάιγκερ.[1]

Οι περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν Ωκεάνιο κλίμα. Το ωκεάνιο κλίμα χαρακτηρίζεται συνήθως από δροσερά καλοκαίρια, κρύους χειμώνες και συχνές συννεφιές τον φθινόπωρο, το χειμώνα και τις πρώτες εβδομάδες της άνοιξης. Τα νοτιότερα σημεία της Ευρώπης έχουν μεσογειακό κλίμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από θερμά με ζεστά καλοκαίρια, χαμηλότερη ετήσια βροχόπτωση και συχνή ηλιοφάνεια. Η κεντρική και ανατολική Ευρώπη έχουν ηπειρωτικό κλίμα, το οποίο χαρακτηρίζεται ζεστά καλοκαίρια, κρύους χειμώνες και μεγάλες ετήσιες θερμοκρασιακές διαφορές. Το κλίμα της δυτικής Ευρώπης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το Ρεύμα του Κόλπου, το οποίο κρατά τον ήπιο αέρα (για το γεωγραφικό πλάτος) πάνω από τη Βορειοδυτική Ευρώπη κατά τους χειμερινούς μήνες, ειδικά στην Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την παράκτια Νορβηγία.

Τμήματα της κεντρικής ευρωπαϊκής πεδιάδας έχουν ένα υβριδικό ωκεάνιο-ηπειρωτικό κλίμα. Το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έχει εύκρατο κλίμα. Οι παράκτιες περιοχές της Μεσογείου (και οι περιοχές κοντά σε αυτές) έχουν ένα μοτίβο που θυμίζει το τροπικό κλίμα, καθώς οι περισσότερες βροχοπτώσεις σημειώνονται τον χειμώνα και το καλοκαίρι οι βροχοπτώσεις είναι ελάχιστες.

Η πορεία του Ρεύματος του Κόλπου και των συναφών κλάδων του.
Μέσος ετήσιος αριθμός βροχερών ημερών ανά την Ευρώπη.
Μέσος ετήσιος αριθμός ωρών με ηλιοφάνεια ανά την Ευρώπη.

Το κλίμα της Δυτικής Ευρώπης είναι ήπιο σε σύγκριση με άλλες περιοχές που έχουν το ίδιο γεωγραφικό πλάτος, λόγω της επιρροής του Ρεύματος του Κόλπου που μετριάζει το κλίμα. Οι παράκτιες περιοχές της Μεσογείου έχουν επίσης ήπιο καιρό το χειμώνα.[2] Το Ρεύμα του Κόλπου αποκαλείται και κεντρική θέρμανση της Ευρώπης, καθώς υγραίνει και θερμαίνει το κλίμα της Ευρώπης.

Σε σύγκριση με άλλες περιοχές του κόσμου που βρίσκονται σε ανώτερα μεσαία γεωγραφικά πλάτη, μέρη της δυτικής Ευρώπης εμφανίζουν ήπιους χειμώνες και υψηλότερες ετήσιες θερμοκρασίες (αν και τα καλοκαίρια είναι δροσερότερα από άλλες περιοχές που βρίσκονται στα ίδια γεωγραφικά πλάτη). Το Βερολίνο (Γερμανία), το Κάλγκαρι (Καναδάς) και το Ιρκούτσκ (Ρωσία) βρίσκονται περίπου στο ίδιο πλάτος. Ωστόσο, στο Βερολίνο οι θερμοκρασίες του Ιανουαρίου είναι περίπου 8 °C υψηλότερες από εκείνες στο Κάλγκαρι (αν και το Κάλγκαρι βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο υψόμετρο από το Βερολίνο). Επίσης η μέση θερμοκρασία Ιανουαρίου στο Βερολίνο είναι σχεδόν 22 °C υψηλότερη από τη μέση θερμοκρασία για τον ίδιο μήνα στο Ιρκούτσκ.[2]

Στο βόρειο τμήμα της ηπείρου αυτή η διαφορά είναι ακόμη πιο μεγάλη. Η μέση θερμοκρασία Ιανουαρίου στο Μπρένεϊσουντ της Νορβηγίας[3] είναι σχεδόν 15 °C υψηλότερη από αυτή στο Νομ της Αλάσκας.[4] Οι δύο πόλεις βρίσκονται σε αντίθετη κατεύθυνση στις δυτικές ακτές της Ευρώπης και της Αμερικής αντίστοιχα. Λίγο νοτιότερα, στον 65ο βόρειο παράλληλο βρίσκεται το Γιακούτσκ. Η μέση θερμοκρασία Ιανουαρίου του Γιακούτσκ είναι πολύ χαμηλότερη από τις δύο παραπάνω πόλεις. Νοτιότερα το ωκεάνιο κλίμα της Ευρώπης μπορεί να συγκριθεί θερμικά με την Βόρεια Αμερική. Το Ρεν της Γαλλίας (στον 48ο βόρειο παράλληλο) έχει περίπου την ίδια μέση θερμοκρασία με το Σιάτλ, αν και το τελευταίο έχει ξηρότερα καλοκαίρια με πολύ υγρότερους χειμώνες.[5]

Απόκλιση χαμηλότερης - υψηλότερης καταγεγραμμένης θερμοκρασίας ανά χώρα

Στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης οι εποχιακές θερμοκρασιακές είναι ταυτόσημες με τις θερμοκρασίες του υπόλοιπου εύκρατου κόσμου, παρόλο που οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες βορείως της Μεσογείου είναι δροσερότερες σε σύγκριση με τα περισσότερα εύκρατα κλίματα του κόσμου. Μεταξύ των ευρωπαϊκών πόλεων με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων, οι ψυχρότεροι χειμώνες εντοπίζονται ως επί το πλείστον στη Ρωσία, με την καθημερινή υψηλή θερμοκρασία τον χειμώνα να φτάνει τους 0 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι ηπιότερες χειμωνιάτικες θερμοκρασίες κατά μέσο όρο εντοπίζονται στη νότια Ισπανία, νότια Πορτογαλία, νότια Ιταλία και στα Ελληνικά νησιά Κρήτη, Ρόδο, Κάσο και Κάρπαθο.

Οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες κυμαίνονται από περίπου -5°C στη Βαρκουτά μέχρι σχεδόν 22°C στη Λίνδο.

Στην Ευρώπη, οι υψηλότερες μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες τον χειμώνα καταγράφονται στην Αλμερία, τη Μάλαγα, το Κάδιθ, το Αλχεθίρας και την Ιεράπετρα. Εκεί, οι μέσες θερμοκρασίες Ιανουαρίου φτάνουν τους 12 °C. Οι μέσες μέγιστες θερμοκρασίες των περιοχών αυτών τον μήνα Ιανουάριο είναι 16-20 °C. Οι υψηλότερες μέσες μέγιστες θερμοκρασίες του καλοκαιριού εντοπίζονται στην ενδοχώρα της νότιας Ισπανίας και της Ελλάδας με μέση μέγιστη θερμοκρασία στους 36,9°C στη Κόρδοβα, 36,0°C στη Σεβίλλη και στη Γαβαλού και 35,9°C στη Σπάρτη.

Μέση ημερήσια θερμοκρασία (°C)
Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπτ Οκτ Νοέ Δεκ Έτος
Ελσίνκι −1.3 −1.9 1.6 7.6 14.4 18.5 21.5 19.8 14.6 9.0 3.7 0.5 9.0
Μινσκ[6] −2.1 −1.4 3.8 12.2 18.7 21.5 23.6 22.8 16.7 10.2 2.9 −1.2 10.8
Βουδαπέστη[7] 1.2 4.5 10.2 16.3 21.4 24.4 26.5 26.0 22.1 16.1 8.1 3.1 15.0
Λονδίνο[8] 8.1 8.6 11.6 14.6 18.1 21.0 23.4 23.1 20.0 15.5 11.3 8.4 15.3
Παρίσι[9] 6.9 8.2 11.8 14.7 19.0 21.8 24.4 24.6 20.8 15.8 10.4 7.8 15.5
Βουκουρέστι[10] 1.5 4.1 10.2 18.0 23.3 26.8 28.8 28.5 24.6 18.0 10.0 3.8 16.5
Ρώμη 14.0 15.1 18.3 21.1 25.9 29.6 32.3 32.5 27.2 23.0 18.1 15.3 22.4
Βαρκελώνη[11][12] 13.9 14.3 16.4 18.9 22.5 26.1 28.6 29.0 26.0 22.5 17.1 14.5 20.6
Λισαβόνα[13] 14.8 16.2 18.8 19.8 22.1 25.7 27.9 28.3 26.5 22.5 18.2 15.3 21.5
Μάλτα[14] 15.6 15.6 17.3 19.8 24.1 28.6 31.5 31.8 28.5 25.0 20.7 17.1 23.0
Μάλαγα[15] 16.8 17.7 19.6 21.4 24.3 28.1 30.5 30.8 28.2 24.1 20.1 17.5 23.3
Αθήνα[16] 13.4 14.3 17.1 21.2 26.6 31.7 34.4 34.3 29.7 24.1 18.7 14.4 23.3
Μέση θερμοκρασία θαλάσσης (°C)
Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπτ Οκτ Νοέ Δεκ
Γκντανσκ[17] 4 3 3 4 8 13 16 18 15 12 9 6
Μπράιτον[18] 9 8 8 9 11 13 15 17 17 16 13 11
Μασσαλία[19] 13 13 13 14 16 18 21 22 21 18 16 14
Λισαβόνα[20] 15 15 15 16 17 18 19 20 20 19 18 17
Βαρκελώνη[21] 13 13 13 14 17 20 23 25 23 20 17 15
Ρώμη[22] 16 15 16 17 20 22 26 27 25 21 19 16
Αθήνα[23] 16 15 15 16 18 21 24 24 24 21 19 17
Νάπολη[24] 16 15 16 18 20 23 27 28 26 23 20 17
Βαλένθια[25] 14 14 14 16 19 23 25 26 25 22 19 16
Μάλαγα[26] 16 16 16 17 18 21 23 24 22 20 18 17
Μάλτα[27] 16 16 15 16 18 21 24 26 25 23 21 18

Η Ολλανδία έχει τον υψηλότερο αριθμό καταγεγραμμένων ανεμοστροβίλων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο στον κόσμο, με πάνω από 20 ανεμοστρόβιλους (ή 0.0005 ανά τ.χλμ.) ετησίως, ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο με περίπου 33 ανεμοστροβίλους το έτος (ή 0.0001 ανά τ.χλμ.)[28][29] αλλά οι περισσότερες είναι μικρής έντασης και προκαλούν περιορισμένης έκτασης ζημιές. Σε απόλυτους αριθμούς το Ηνωμένο Βασίλειο καταγράφει τους περισσότερους ανεμοστροβίλους από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα.[30] Η Ευρώπη χρησιμοποιεί δική της κλίμακα για την μέτρηση των ανεμοστροβίλων, την κλίμακα ΤΟΡΡΟ, η οποία έχει 12 βαθμούς, από τον Τ0 (πολύ ασθενής ανεμοστρόβιλος) έως τον Τ11 (πολύ βίαιος).[31]

  1. Beck, Hylke E.; Zimmermann, Niklaus E.; McVicar, Tim R.; Vergopolan, Noemi; Berg, Alexis; Wood, Eric F. (30 October 2018). «Present and future Köppen-Geiger climate classification maps at 1-km resolution» (στα αγγλικά). Scientific Data 5: 180214. doi:10.1038/sdata.2018.214. ISSN 2052-4463. PMID 30375988. Bibcode2018NatSD...580214B. 
  2. 2,0 2,1 «European Climate». World Book. World Book, Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  3. Brønnøysund
  4. Nome
  5. Yakutsk
  6. «Pogoda.ru.net» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2007. 
  7. «Met.hu». 10 Ιανουαρίου 2020. 
  8. «Greenwich climate». 
  9. «PREVISIONS METEO FRANCE - Site Officiel de Météo-France - Prévisions gratuites à 15 jours sur la France et à 10 jours sur le monde». [νεκρός σύνδεσμος]
  10. «Bucuresti Baneasa Climate Normals 1961–1990». www.NOAA.gov. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2012. 
  11. «Weather Information for Barcelona - World Meteorological Organization (United Nations)». 
  12. «Valores Climatológicos Normales. Barcelona / Aeropuerto - Agencia Estatal de Meteorología». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2011. 
  13. «Monthly Averages for Lisbon, Portugal». Instituto de Meteorologia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2012. 
  14. «Average temperatures in Malta 1981–2010». Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017. 
  15. «Valores climatológicos normales. Málaga - Agencia Estatal de Meteorología». Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2018. 
  16. Το αρχείο του Θησείου (στα Greek). Meteoclub. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2018. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  17. Weather2Travel.com. «Gdansk Climate Guide: Monthly Weather, Poland». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  18. Weather2Travel.com. «Brighton Climate Guide: Monthly Weather, UK». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  19. Weather2Travel.com. «Marseille Climate Guide: Monthly Weather, France». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  20. Weather2Travel.com. «Lisbon Climate Guide: Monthly Weather, Portugal». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  21. Weather2Travel.com. «Barcelona Climate Guide: Monthly Weather, Spain». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  22. «HolidayCheck». archive.ph. 27 Μαΐου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  23. Weather2Travel.com. «Athens Climate Guide: Monthly Weather, Greece». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  24. Weather2Travel.com. «Naples Climate Guide: Monthly Weather, Neapolitan Riviera». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  25. Ltd, Copyright Global Sea Temperatures-A.-Connect. «Valencia Water Temperature | Spain | Sea Temperatures». World Sea Temperatures (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  26. Ltd, Copyright Global Sea Temperatures-A.-Connect. «Málaga Water Temperature | Spain | Sea Temperatures». World Sea Temperatures (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  27. Weather2Travel.com. «Valletta Climate Guide: Monthly Weather, Malta». Weather2Travel.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020. 
  28. J Holden, A Wright (2003-03-13). «UK tornado climatology and the development of simple prediction tools». Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society 130 (598): 1009–1021. doi:10.1256/qj.03.45. Bibcode2004QJRMS.130.1009H. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-08-24. https://web.archive.org/web/20070824151103/http://www.geog.leeds.ac.uk/people/j.holden/paper80.pdf. Ανακτήθηκε στις 2009-12-13. 
  29. Staff (28 Μαρτίου 2002). «Natural Disasters: Tornadoes». BBC Science and Nature. BBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2009. 
  30. Nikolai Dotzek (2003-03-20). «An updated estimate of tornado occurrence in Europe». Atmospheric Research 67: 153–161. doi:10.1016/S0169-8095(03)00049-8. Bibcode2003AtmRe..67..153D. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-06-14. https://wayback.archive-it.org/all/20070614014358/http://www.essl.org/people/dotzek/pdf/ecss02s.pdf. Ανακτήθηκε στις 2009-12-13. 
  31. Meaden, Terrance (2004). «Wind Scales: Beaufort, T — Scale, and Fujita's Scale». Tornado and Storm Research Organisation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]